Lakin Servantes bulunğan ''Kuneş'' adlı ipsna arbiy gemisi, deñiz ortasında Cezair qorsanlarınıñ gemileri ile sarıldı ve gayretli qarşılaşuvlarnıñ niayetinde olarğa esir tüşti. Boylelikle Vatanındaki şanlı iş meydanı yerine Servantesni beş yıllıq esirlik qapladı. Onıñ yanında bulunğan tevsiye mektüplerine binaen buyük rutbeli esir sayğan qorsanlar, onıñ içün buyük miqdarda reyin almaqnı tüşüne ediler. Bei yıllıq qulluq onıñ omründe eñ acınıqlı bir devir olsa da, bunıñnen beraber bir taraftan eñ parlaq devir edi.
''Cenk ve uruşlar Servantesniñ şahsiy batırlığınıtasdik etken olsa, esirlik ve qulluq da, başına tüşken bahtsızlıqnen kureşte onıñ ruhunıñ dayanıqlığını, yureginiñ saflığını açıp kosterdi. Esir Servantesniñ butün tarihı meraqlı bir roman kibi oqula''.
Servantes ozüniñ guzel tabiatınen, yigitliginen, qaçmaq içün plan azırlağanda kostergen ziyreqliginen arqadaşlarınıñ yureklerindeki qurtulış umütlerini söndürmemege muvaffaq ola. Oña ozüne qaçmaq içün eline çoq fursat tüşse de o, arqadaşlarını bıraqıp qaçmaq istemey. 4 sefer qaçmaq teşebbüsinde bulunğan esirler iç birisinde muvaffaq olamadılar. Tutuldıqları vaqıt, başına çoq belalar kelse de Servantes butün qabaatnı özüniñ ustüne ala edi.
Babası, anası ve qız qardaşları buyük fedakarlıqlarnen olsa da 300 çervonts para toplap, Servantesni satın almaq istedikleri vaqıt o ozüniñ yerine ağasını qurtarıp 3 sene daa esirlikte qaldı. Niayet, arqadaşlarınıñ tırışuvınen, diniy cemiyetlerniñ yardımınen yañı bir meblağ daa toplanıp Servantes de azat etildi.
Esirlik omrü, Servanteske Afrika yalılarında olğan hristian esirleriniñ vaziyetlerini tafsilatlı surette bilmege imkan berdigi kibi, sonuñdan edebiy eserleriniñ buyük bir qısmına da material oldı.
1580 senesi dekabr ayında Servantes Madridge kele. O, qolu, maddiy ceetini temin etmek içün keliri, çalışmaq içün belli bir yeri olmmadığı alda oz Vatanında yaşamağa başlay. Keçikmey o, o vaqıtnıñ edebiyatına kire. Yazıcılarnen sıqı surette bağ tutıp romancı ve alelhusus dramaturg olaraq nam qazana. Onıñ dramaturglıq faaliyeti 80-nci senelerniñ ortasına tüşe, 1584 senesiniñ dekabr ayında evlene. Onıñ maddiy vaziyetini evlenüv de tuzeltmegeninden ozü aytqanı kibi ''qalem ve komediyasını'' bıraqıp '' başqa işlerge'' tutuna. 1588 senesiniñ soñundan başlap, bir qaç senege qadar, yeñilüv bilmegen Armadağı aşayt taşımaq içün qıral komissarlığınıñ agenti olaraq çalışa.
Bu vaqıtta Servantesniñ yaşavı onıñ şanlı devrinden soñra-er bir faqır adamnıñ yaşavı kibi birtilim otmek içün kureşten ibaret edi. Bu onıñ içün pek agır bir tecribe edi. Bu sebepten o, butün edebiyat işlerini bıraqmağa mecbur oldı. Qorantasını da pek siyrek kore başladı. O pek kop vaqıtını, türlü şeerler, koyler arasında ya nalog toplav, ya da askerlerge aşayt cıyıp keçirdi. Kerçek bu işler onıñ butün omrü boyu yapqan işleriniñ epsinden ağır olsa da, olar Servanteske İspaniyanıñ koylü ve başqa aşağı sınıflarınıñ kundelik yaşavına daa yaqından baqmağa fırsat berdi. 20 sene qadar vaqtını yollarda, türlü şeer, koylerde keçirip, o, Vatanınıñ içtimaiy qurulışı ve ispan halqınıñ adetleri aqqında pek çoq material topladı, İhtimal Servantes boyle serseriy omür keçirmegen olsa, biz de ''Don-Kihot''qa saip olamaz edik...
Memuriyet işleri Servantesniñ başına başqa yollarnen de pek çoq oñaytsızlıqlar ketirdi. Olar qanun mucibi areket ve buyük diqqat istedikleri alda, Servantesniñ tabiatı ise aksine edi. Mesela: 1595 senesi, Servantes yanındaki nalog paralarından 7.400 realnı Madrid hazinesine teslim etilmesi içün, bir Seviya tucarına işana. Lakin tucar bankrot çıqıp gizlene. Bundan sebep Servantes butün paralarnı odep olamağanından başqa 1597 senesi, soñra 1602 senesi olmaq uzre eki kere türmege tüşe.
''Don Kihot''nıñ birinci qısmı da bu soñki senede yaratılıp başlay. Atta romannı, Servantes türmede yatqanda yazıp başlağandır. degenler de bar. Lakin ''aynı vaqıtta em eñ kulünçli, em de eñ acınıqlı kitap'' olğan- ''Don Kihot''nıñ birinci qısmı yalıñız 1605 senesiniñ yanvarından başlap çıqa. Romannıñ muvafaqiyeti iç korülmegen derecede edi. (1605 senesi beş kere basılıp çıqa) Servantesniñ 20 yıllıq serseriy yaşavı boşqa ketmedi. Niayet, Servanteske de quvançlı kunler doğdı. Onıñ başı uzerinde de şuret ziyaları parıldadı. Lakin onıñnen beraber romannıñ muvafaqiyeti Servantesni faqırlıq kelpedeninden kene de qurtarmadı. ''Don Kihot''nıñ ekinci qısmı 1616 senesinden başlap çıqtı, o da birinci qısmı qadar muvafaqayet qazandı. Romannıñ ekinci qısmınıñ muvafaqiyeti Servantesniñ soñ kunlerini aydınlattı. O, artıq faqırlıq, yoqsullıq ve hastalıqlardan yorulğan 69 yaşında bir qart edi. Artıq onıñ kunleri sayılı olıp, şu 1616 senesiniñ 19 aprelinde dünyadan keçti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder