Ekinci Fasıl-Don Kihot-Qırım Tatarca-Eşref Şemizade

Ekinci Fasıl-Don Kihot-Qırım Tatarca-Eşref Şemizade

İcatçı Don-Kihotnıñ tuvğan şeerçiginden ilk çıquvı aqqında

Bizim idalgo bu azırlıqlarını bitirgen soñ, aqlına kelgen fikirni şu saat yerine ketirmege qarar berdi. Çünki ozüniñ keçikmesinden dünyağa pek buyük zarar kelecegini, ve oz başına yer yuzunde olğan butün yañlışlarnı tüzeltmek, aqsızlıqlarnı- gayıp etmek, yaramazlıqlarnı ortadan qaldırmaqnı tüşündi.

Ozüniñ niyeti aqqında iç kimsege bir söz aytmay, bir kun saba, daa ortalıq yarıqlanmazdan evel (iyul ayınıñ eñ sıcaq bir kunünde) butün rıtsar urbalarını, yapma şlemini kiyip, qalqan ve süngüsini alıp Rosinantege mindi, oz isteginiñ boyle qolaylıqnen meydanğa kelgenine quvana-quvana azbarnıñ art qapısından çölge çıqtı. Lakin çölge daa yañı çıqtım degende, onıñ aqlına daa ozüniñ rıtsarlıqqa taqdim etilmegenini ve rıtsar qanunı mucibi, ozüniñ iç bir rıtsarnen kureşmege aqqı olmağanı tüşti. Boyle tüşünceler onıñ bu fikirini biraz sallantığa oğratsalar da, onıñ bu aqılsızlığı er şeyden ustün ve quvetli olğanından, kitaplarda yazılğan rıtsarlar kibi o da yolda ilk rastkelgen adamına, ozüni rıtsarlıqqa taqdim ettirmege qarar berdi. Bunıñnen onıñ qalbi biraz yatıştı ve atı ne tarafqa ketse, tizginini çekmey, yoluna devam etti.

Butün kun toqtamay yurdigi alda, ikaye etilgen kibibir vaqiağa rastkelmedi. bu onı biraz umütsizlendirdi. Çünki o, qolınıñ quvetini tecribe etmek içün ille bir kimsege rastkelmek istey edi. Ortalıq qaranlıqlaşıp başlağanda Don-Kihotnıñ ozü de, atı da yorulğan, açlıqtan olmek derecesine kelgen ediler. Niayet, gecelemek içün bir ev yahut eñ olmağanda bir çoban çalaşı yoqmı eken, dep etrafına koz gezdirdi ve yoldan biraz uzaqta bir han kordi. Atını yorttırıp hanğa yaqınlaştı. Bu han oña 4 qulleli, asma kopürli ve etrafı endekli bir saray kibi koründi. Sarayğa rıtsar kelgenini bildirmek içün divar uzerinde (kitaplarda olğanı kibi) çuçeniñ çıqmasını beklep, handan biraz uzaqta Rosinanteni toqtattı. Lakin oradakilerniñ aşıqmağanını korip, araba qapınıñ yanına kelgen vaqtında, o yerde yengil tabiatlı eki qadınnıñ gezdigini esledi (olar oña saray qapısı ogüne ava almaq içün çıqqan eki saray qızı kibi koründiler). Şu arada tesadufiy olaraq, otlaqtan koyge domuz sürüsini qaytarğan çoban domuzlarını toplamaq içün trubasını bağırttı.

Bunı eşitkeninen Don-Kihot isteginiñ yerine kelgenini yañı saray çüçesiniñ onıñ kelgenini bildire zan etti ve butün bularğa hatırı pek hoş olğan alda hanğa ve qadınlarğa yaqınlaştı. Qadınlar , ozlerine yaqlaşqan, başından ayağına qadar silahlı bu adamnı korgenlerinen qorqularından qapığa doğru qaçtılar. Lakin Don-Kihot qağıttan yapılğan kozqapağını koterip, topraqlı, tozlı betini açqan soñ ciddiy bir tavr ve tatlı sesnen:
-Qaçmañız ve qorqmañız sayğılı hanımlar, zira menim mensüp olğan rıtsar nişanıma başqasınıñ ve alelhusus qıyafetiñizden de belli olğanı vecile sizniñ kibi yuksek rutbeli qadınlarnıñ canını ağırtmaq iç de kelişmez-dedi.

Qadınlar Don-Kihotnıñ koz qapaqnen qapalı yuzunden kozlerini ayırmay oña baqa ediler... Olar ozlerini tutamay bağırıp kuldiler... bu kulüş Don-Kihotnı açuvlandırdı... Şu arada semizliginden pek qaarsiz,, qasevetsiz ve tınçlıqnı sevgen bir adam olğanı korüngen han saibi-qaveci çıqtı.

Qarşısında boyle çirkin qıyafetli ve başından ayağına qadar türlü acayip şeylernen-tizgin, qalqan, süngi, qılıçnen quşanğan adamnı korgeninen, o da başqa qadınlarnıñ kulküsine qoşulmaq istese de aqiqaten bu qadar silahnı korip qorqqanından tatlı tilnen:
-Senor rıtsar, eger siz bizde gecelik qalmaq isteseñiz, yataqtan başqa er şeyni istegeniñız qadar taparsıñız,-dedi.
Qale naçalniginiñ (o, qavecini boyle belley edi) itaatını korgen Don-Kihot:
-Menim içün senor er şey yetişiri çünki menim silahım-maña ziynet, cenk meydanı ise-raatlıqtır,-dep cevap berdi.

Qaveci Don-Kihotqa attan tüşmege yardım etti. Zavallı butün kun ağızına bir loqma qapmağan adam kibi zornen tüşti.

Şu saat o, qavecige, yer yuzunde otlağan ayvanlarnıñ eñ guzeli olğan atnıñ guzel baqılması içün rica etti. Qaveci atqa bir koz taşladı, lakin Don-Kihotnıñ maqtavlarınıñ yarısını bile tapmadı. O, atnı ahırğa yerleştirip kelgende, qadınlar Don-Kihotnen aqlaşıp, onıñ silahlarını ve ust qiyimlerini çıqarıp başlağan ediler. Olar artıq onıñ qafesini ve silahlarını çıqarğan olsalar da, yeşil lentanen bağlı şlemini iç çezip olamay ediler. Laçare kesmek kerek edi. Lakin Don-Kihot lentalarnıñ kesilmesine qayil olmağanından butün gece şleminen qalmağa qarar berdi. Ozüni soyundırğan bu eki soqaq qadınını o ,hayalında zengin senoralar esap etip olarğa buyük bir sayğınen:

İç bir vaqıt, iç bir qadın
Don-Kihotqa çalışqanday,
İç kimsege çalışmadı.
O koyünden ilk çıqqanda
Onıñ artından eki hanım
Atınıñ artından ise
Printsessler yure edi

Sayğılı senoralar, atımnıñ adı Rosinante, menim adım ise-Lamançlı Don-Kihottır. Men sizge şimdi ozümni bildirmek istemesem de, bu tesadüfke eski bir romansnı keliştirmek zarureti, sizge menim kim olğanımnı vaqtından evel bildirmege sebep oldı.
Lakin vaqtı kelir, siz senoralar emir eterseñiz, men sizniñ butün emirleriñizni yerine ketirir ve menim sizge hızmet etmek arzum olğanını qollarım tasdıq eterler-dedi.
Yaş qadınlar boyle qarışıq nutuqlarğa alışmağanlarından bir söz aytmay yalıñız onı aş aşamağa çağırdılar.
Paqıl kibi şu kunü cuma olğanından butün han içinde bir kesek balıqtan gayrı bir şey tapılmadı.
Oña sofranı hannıñ qapısı ogünde açıq avada qoydılar. Qaveci yuqarıdaki balıqnı qolay surette temizlep ve çiyli-pişli qızartıp, bir parça qara, küflengen otmeknen beraber ketirdi. Onıñ aş aşağanı episinden de kulünçli edi. Başındaki şlemniñ koz qapağı aşağa sarqıq olğanından başqasınıñ yardımı olmadan ağızına bir parça qoyıp olmayacaq. Bereket bersin qadınlarnıñ birisi yardımını acımay, oña aşattı. Suv bermek ise daa ziyade meşaqatlı edi. Lakin bunıñ çaresini de taptılar. Qaveci bir qamış parçası kesip, bir tarafını Don-Kihotnıñ ağızına qaptırıp, o bir başını şarap şişesi içine soqtı. Rıtsar butün bu meşaqatlarğa, yalıñız şlemniñ lentasını kestirmemek içün dayandı. Yalıñız oña raatlıq bermegen bir şey olsa, o da-ozüniñ rıtsarlıqqa taqdim etilmegeni edi.