Uçünci Fasıl-Don Kihot-Qırım Tatarca-Eşref Şemizade

Uçünci Fasıl-Don Kihot-Qırım Tatarca-Eşref Şemizade

Rıtsarlıqqa taqdim etilmek içün Don-Kihotnıñ basıl çarelerge kirişkeni aqqında

Bu fikirge mubtela olğan Don-Kihot aqşamlıq aşını aşagan soñ, qavecini ahırğa çağırıp onıñ ogünde tiz çökti ve:
-Şanlı rıtsar, menim şimdi aytacaq ricamnı yerine ketirmege söz bermeseñiz iç ogüñizden turmaycağım. Eger söz berseñiz butün insaniyet dünyasınıñ faydasına ozüñizniñ şuretiñizge sebep olacaqsıñız,-dedi.
Qaveci, bu sözlerni eşitip, şaşqanından ne yapacağını ve ne aytacağını bilmey, Don-Kihotqa ayaqqa turması içün yalvarmağa başlasa da, Don-Kihot, ricasını yapmağa söz bermegeni taqdirde turmaycağını bildirgeninden, qaveci söz bermege mecbur oldı.
Don-Kihot:
-Men siziñ alicenaplığıñızdan bundan eksigini beklemedim,-dedi.-Boylelikle menim,siziñ cumert yuregiñizden beklegen ricam yalıñız şundan ibaret; yarın siz meni rıtsarlıqqa taqdim etmelisiñiz ki, aytqanım kibi yarından başlap men butün acizlerniñ faydasına olmaq uzre, gezici rıtsarlarnıñ ustavı mucibi türlü vaqialar izlep ketip olayım.
Biraz qurnazca taşlağan qaveci, musafirniñ tahtası eksik olğanını evelden duyğan olsa da, şimdi bu sözlerni eşitken soñ temelli işanğanından, gece eglenmek içün onıñ isteklerini yerine ketirmege qarar berdi. Bunıñ içün, o Don-Kihotqa boyle niyetniñ yalıñız boyle belli rıtsarğa mahsus olğanını ve ozüniñ de yaşlıq vaqıtlarında bu muteber işnen meşgul olıp, qollarını atiklikke, ayaqlarını yengillikke alıştırıp er yerni gezip yurgenini ve bularnıñ neticesinde İspaniyanıñ butün mahkemelerinen tanış olğanını bildirdi. Bunıñnen beraber o, Don-Kihotqa bu gecesini saraynıñ azbarında keçirmesini teklif etip, yarın butün adetlernen rıtsarlıqqa taqdim etilecegini ayttı. Bundan soñ Don-Kihot hannıñ yanaşasındaki buyük azbarda silah ve arbiy kiyimlerge qaravul olmaq içün emir aldı. O ozüniñ butün kiyimlerini ve silahlarını toplap, çeşmeniñ yanında olğan aşlavnıñ içine toldurdı ve qoluna qalqanını keçirip, süngüsini alıp batır tavrınen o yaq, bu yaq yurmege başladı.
O, ozüniñ kezintisine başlağanda ortalıq qaranlıqlaşıp başlağan edi.
Qaveci, handaki butün adamlarğa Don-Kihotnıñ aqılsızlığını, onıñ qaravullıqqa çıqmasını ve rıtsarlıqqa taqdim etilecegini ayttı. Aqılsızlıqnıñ, bunıñ kibi hucur soyına episi şaşıp, uzaqtan onıñ ne yapqanını baqmağa bardılar ve onıñ iç bir tarafqa qıyışmay, de o yaq, de bu yaq yurgenini, de süngüsine tayanıp kozlerini pek çoq vaqıtqa qadar urba ve silahlarından ayırmay, bir yerde qatıp qalğanını kordiler. Artıq yarı gece yaqınlap başlağan edi. Lakin ay o qadar yarıq edi ki, atta kuneşnen bile kundeşmege quveti yeter derecede edi. Boylelikle yañı rıtsarnıñ butün yapqanları er kezge korüne edi.
Şu vaqıtta, handa qonğan bir satıcı, ozüniñ qatırlarını suvarmaq istep çeşme başına kelgende, oña aşlav içindeki urba ve silahlarını almaq kerek oldı.
Bunı korgen Don-Kihot yuksek sesnen:
-Ey gezici rıtsarlardan eñ batırınıñ silahına toqunmağa cesaret etken arsız rıtsar! Sen kim olsañ ol, ozüñniñ arsızlığıñ içün başıñnen cevap bermek istemeseñ tez çekil ve olarğa toquñma!-dep bağırdı.
Satıcı bunıñ aytqanlarını diñlemek degil, aksine butün urba ve silahlarını alıp bir kenarğa attı. Bunı korgen Don-Kihot qalqanını bıraqıp, eki qolunen süngüsine yapışıp satıcınıñ başına bar quvetinen oyle urdı ki, eger ekinci kere daa urğan olsa, satıcını baqmağa doktor bile kerekmeycek edi.
Bunı yapqan soñ Don-Kihot, ozüniñ butün silahlarını toplap kene evelkisi kibi o yaq, bu yaq yurmege başladı.
Biraz vaqıt soñ, olıp keçken vaqiadan haberi olmadan (çünki satıcı daa yerde esini coyıp yata edi) başqa bir satıcı daa qatırlarını suvarmaq içün çeşmege keldi.
O da aşlav içindeki silahlarnı alıp taşlayım degende, Don-Kihot bir söz aytmadan ve iç bir kimseni yardımğa çağırmadan kene eki qolnen süngüsine yapışıp onıñ başına oyle bir urdı ki, süngüge bir şey olmasa da, satıcınıñ başı uç degil, dört parçağa ayrıldı. Bu davuşqa handaki butün halq ve olarnen beraber de çapışıp keldiler.
Yaralılarnıñ arqadaşları olarnı boyle bir ağır vaziyette korgen soñ, uzaqtan Don-Kihotnı taşqa tutmağa başladılar. Don-Kihot ise çeşmeniñ yanından ayrılmay elinden kelgeni qadar qalqanınen ozüni saqlamağa tırışa edi. Qaveci satıcılarğa onı raat bıraqmaları içün yalvara ve onıñ deli olğanını unutmamalarını ayta, Don-Kihot ise oz tarafından butün toplanğanlarnı qorqaqlar, alçaqlar,-dep, qaveci ise gezici rıtsarlarğa boyle muamelede bulunğanı içün alçaq, namussız rıtsar,-dep söge ve eger rıtsarlıqqa taqdim etilgen olsa, bu alçaqlığı içün guzel etip onıñ tozunı silkecegini aytıp bağıra edi. O, bu sözlerni oyle bir işanç ve cesaretnen ayttı ki, ucüm etkenlerniñ yuregine buyük qorqu qoydı. Bir taraftan bu sebepten, diger taraftan qaveciniñ yalvarışlarına binaen satıcılar taş atmalarını toqtattılar. Don-Kihot ise olarğa yaralılarnı almağa musaade etip, ozü kene evelkisi kibi suvuqqanlılıqnen qaravullığında devam etti.
Lakin qaveci musafiriniñ bu şaqalarını begenmegeninden ileride daa olmaq ihtimal olğan qazalardan başını qurtarmaq içün onı tez-tez şu melun rıtsarlıqqa taqdim etmege qarar berdi.
Boyleliknen o, Don-Kihotqa yanaşıp şimdi ozleriniñ qabaatlarına kore, cezalarını alğan alçaq eriflerniñ çıqışlarından ozüniñ haberi olmağanını aytıp, afu talap etti. Soñra o, oña kene başta aytqanlarını, yani rıtsarlıqqa taqdim etilüviniñ maiyeti yalıñız eki kere qılıçnen bir kere çelkege, bir kere de omuz başqa uruvdan ibaret olğanını, silahlarını yanında qaravullıqqa kelgende ise yalıñız eki saat beklemekniñ yetişkenini, onıñ ise tamam dört saat turğanını ayttı.
Don Kihot bularıñ epsine inanıp, qavecige, ozüniñ itaat etecegini, tez-tez yapacaq işini yapmasını ve eger rıtsarlıqqa taqdim etilgen soñ ekinci bir ucüm daa olğan olsa yalıñız qavecige olğan sayğısından otrü onıñ kostergen adamları mustesna olmaq uzre atta iç bir sağ adam qaldırmaycağını bildirdi.
Boyle tenbihten saqınğan saray saibi şu saat barıp yolcularğa, arabacılarğa satqan çavdar ve toban paralarını yazğan defterini alıp, bir çıraq parçası tutqan oğlan ve yuqarıda aytılğan eki qadın ile birlikte Don-Kihotnıñ yanına keldi. Onı tiz çöktirip,
ozü defterini açıp dua oquğan kibi mırıldanmağa başladı. Oquvını toqtatmadan Don-Kihotnıñ eñsesine yahşı bir sille urdıi qılıçnen de omuzına bir eki türtti. Bularnı yapıp bitirgen soñ qaveci qadınlarnıñ birisini yañı rıtsarnıñ beline qılıç taqmasını eir etti. Qız bu emirni buyük ustalıq ve tedbirnen yerine ketirdi.
Daa dunyada misli korülmegen butün bu masharalıqlar biter-bitmez Don-Kihot atına minip türlü vaqialar izlemekçün ketmege qarar berdi. Şu saat Rosinanteni egerlep, ustüne mindi ve qavecini quçaqlap, yapqan eyiligi içün o qadar hucur şeyler ayttı ki, atta tarif etmek bile mumkün degil.
Qaveci yalıñız onıñ tez-tez handan ketmesini istegeninden Don-Kihotnıñ sözlerine suvuqqanlıqneñ cevap berip, bir kapik qonaq parası almadan Allağa emanet etip yiberdi.