Bahtilen Devletniñ Qavili-Qarayca

Bahtilen Devletniñ Qavili-Qarayca

Zemanilen bir vaqıtta bahtilen devlet bir birine raskelirler. Devlet demişki bahtğa:
"Men senden ziyada, men murad etsem — adama çoq mal beririm." — der.
Baht da demişki:
"Men senden ziyadayım. Kerçek, sen mal berirsin, amma men yardım etmesem, o berdigin mal hayır etmez — qayıp bolur." — dey qavil eterler ekisi.
Beraber keterler çarşıya, baqarlar: köşe başında bir fuqare eskicilik etip turur.
Barırlar añar. Devlet derki fuqarege: "Bu eskicilikten ne kâr etersin?".
Eskici derki:
— "Ne yapayım? Anı da işlemesem — açımızdan blecekmiz. Andan başqa şiy elimden kelmez." — der.
Devlet çıqarır, fuqarege yuz altın berir:
"Bar, rahat keçil." — dey.
Alır fuqare yÿz altıniı. Sevinerek qayıqğa minip evine kettikte qayıq ter avanar. Fuqareniñ qoynundan halğı yüz altın kisesi bilen suya aqar.
Fuqare ah-vahilen evine keter.
Sabah olur — gene eskiciligine keter.
Soñ bahtilen devlet yoqlap kelirler, baqarlar — fuqare gene eskicilik işler.
Devlet derki fuqarege:
"Sen gene eskicilik işlermisin?" — der.
Eskici da derki:
"Bevle-bevle bolması bilen deñize tuşti altınlar." — der.
Devlet yüz altın daha berir:
"Bunı eyi saqla!" - dey çıqarlar, keterler
Fuqkare altınnı kötürür evine.
Azbarında bir terek bar emiş.
Çıqarır altınnı kisesin, terekke saqlar.
Soñra bir qarağuş kelir teregiñ qavuşundan. Bu altınnı kisesi bilen alır, keter.
Fuqare, sabah bolduqta, çarşıya ketecek vaqıtta terekke çıqar: "Altınnı baqayım." — dey baqsa — altın yoq.
Ah-vahilen keter çarşıya, başlar eskicilik etmee.
Gene devletilen baht kelirler.
Bu fuqarege baht derki:
"Gene eskicilik ne üçün işlersin? Ne yaptıñ yüz altıñı bilen?" — der.
Fuqare da boldığı kibi sbzler. Devlet gene yüz altın daha berir.
Qarısı bilmez tuz bardağında altın boldıgın, çıqarır, tuzu bardagı bilen berir:
"İstedigiñiz qadar harc etiñiz!" — dey.
Qonşusı alır bardaqnı, kelir evine, baqar — bardaqtan tuz tibinde bir kise altın bar. Alır altınnı: "Ber Allah!" — dey, bardaqnı ketirir, berir.
Badehu bu fuqare altınnı yoqlar — bardaqta altın yoq. Oşaat qarısına sorar:
"Bardaqta yüz altın bar edi." — dey.
Oşaat qarısı derki:
"Bardaqnı qonşuğa bermiş edim, alar almıştırlar.".
Soñ qonşusuna barır, sorar.
— "Hayır, körmedik." — derler.
Artın fuqare ne yapsın?
Sabah gene keter, başlar eskicilikni yapmaa.
Gene bahtilen devlet kelirler.
Devlet derki:
"Daha ne boldu? Neçun gene eskicilik işlersin?" — der.
Fuqare da bolduğu kibi sözler...
Baht derki devlete:
"Endi tuydıñmı menim senden ziyadı bolduğumu?".
Soñ derki devlet bahta:
"Kel, birlikte bolayıq, şu fuqarege bir yardım eteyik!" — dey.
Yardım eterler — fuqare zengin bolur. Fuqareni piyasçilikten qutarıp, bahtilen devlet savap bolup, Fuqareni zengin eterler.